اصول،مبانی اولیه و نکات کلیدی در نگهداری طوطی سانان

اصول و مبانی اولیه  در مورد طوطی سانان :

طوطی ها نیاز به نگهداری مناسب ،جای مناسب،اسباب بازی و توجه زیادی دارد.اکثر طوطی های موجود در فروشگاه های پرندگان وحشی هستند  و باید با ظرافت خاصی به انسان ها و محیط جدید خود عادت داده شوند.اگر یک طوطی وحشی خریداری کردید باید با محبت فراوان به اون کاری کنید کم کم به شما عادت کنه. گاهی ممکن اهلی کردن یک طوطی

علائم بیماری پرندگان چیست؟

خارج شدن مدفوع از حالت طبیعی:
تغییر رنگ مدفوع می تواند به دلیل غذای پرنده نیز باشد.با این حال اگر مدفوع پرنده زرد,قهوه ایی تیره,قیری یا سیاه باشد,ممکن است نشان دهنده خون ریزی داخلی باشد.

خون ریزی داخلی مشکل بسیار جدی است که می تواند موجب مرگ پرنده شود و در چنین شرایطی شما باید فورا به دامپزشک مراجعه کنید.

همچنین اگر مدفوع بسیار سفت یا ابکی باشد,می تواند برای پرنده مشکلات زیادی را ایجاد کند.

پر های ژولیده:
ژولیده بودن پرهای پرنده می تواند نشان دهنده مشکلات تنفسی یا احتلالات داخلی باشد.همچنین می تواند نشانه کاهش وزن(که می تواند منجر به مرگ پرنده شود) نیز باشد!اگر پرهای پرنده شما بیش از چند روز حالت غیر عادی و ژولیده داشت,در اولین فرصت به دامپزشک مراجعه کنید.

ابریزش از چشم

آبریزش اشک یا ترشحات از چشم پرنده می تواند نشانه بیماری های تنفسی,عصبی و یا عضلانی باشد.این نیز یکی از علائم خطرناک و جدی است که نیاز به معاینه و تشخیص دقیق دامپزشک دارد.

تنفس با دهان باز:

متاسفانه,مشکلات و بیماری های تنفسی رایج ترین و جدی ترین مشکلات سلامتی در پرندگان خانگی محسوب می شوند.اگر شما دیدید که پرنده با دهان باز تنفس می کند و در حال استراحت است,جای نگرانی نیست زیرا برخی از پرندگان هنگام استراحت با دهان باز تنفس می کنند . 

اما اگر این علامت چند بار تکرار شد و پرنده به صورت مکرر با دهان باز تنفس کرد,باید او را نزد دامپزشک ببرید.

این یکی از جدی ترین و خطرناک ترین علائم بیماری در پرندگان است و به معاینه و بررسی دقیق نیاز دارد.حتی احتمال بستری شدن پرنده در بیمارستان نیز وجود دارد.

پرهای کثیف:
اصولا پرندگان حیوانات تمیزی هستند و معمولا هر روز با منقار و زبان خود پرهای خود را تمیز می کنند.آن ها همیشه پر های خود را تمیز نگه می دارند.

اگر شما متوجه شدید انتهای پرهای پرنده یا پرهای کفل او کثیف یا به هم چسبیده به نظر می ایند,پرنده را به دامپزشک ببرید زیرا ممکن است بیمار شده باشد.

دلیل به هم چسبیدگی یا کثیفی پرها می تواند اسهال نیز باشد.

بعد از دیدن این علامت در پرنده خود,هر روز غذا و مدفوع پرنده خود را از نزدیک و با دقت بررسی کنید و در صورت مشاهده هر گونه تغییر,در اسرع وقت پرنده را نزد دامپزشک ببرید.

کاهش وزن:

بسیاری از پرندگان بیمار,وزن خود را از دست می دهند اما سعی می کنند آن را پنهان کنند.کاهش وزن نه تنها می تواند نشانه یک بیماری خطرناک باشد,بلکه می تواند سلامتی پرنده شما را نیز تحدید کند.

کاهش وزن باعث ضعیف شدن پرنده و ایجاد اختلال در عملکرد اعضای بدن او می شود.

وزن پرنده خود را مرتبا چک کنید و اگر متوجه کم شدن وزن او شدید به دامپزشک اطلاع دهید.به یاد داشته باشید رژیم غذایی نا درست و نا متعادل نیز می تواند باعث کاهش وزن پرنده شود.

تغییر در صدای پرنده:
مانند انسان ها,پرندگان نیز موجودات بسیار پر حرف و پر سر و صدایی هستند.به صدای پرنده خود به دقت گوش دهید به طوری که تون صدای او را به خوبی بشناسید.

اگر با رفتار و عادات و... پرنده خود بیشتر آشنا شوید,خیلی راحت تر می توانید از بروز مشکلات جلوگیری کنید!اگر متوجه تغییر در فرکانس یا تون صدای پرنده خود شدید,با دامپزشک تماس بگیرید و در صورت مشاهده علائم دیگر,پرنده را برای معاینه به کلینیک دامپزشکی ببرید.

تکان دادن دم:

مانند علائم دیگر,تکان دادن یا بالا بردن دم به سمت بالا می تواند نشانه یک بیماری حطرناک باشد.تکان دادن دم می تواند نشانه عفونت تنفسی باشد.پرندگان بر خلاف انسان ها دیافراگم که قفسه سینه را از ناحیه شکم جدا می کند ,ندارند و عضلات درون دم باعث گسترش و چرخش بهتر هوا در ریه پرنده می شوند.اگر پرنده دچار مشکلات تنفسی شده باشد,عضلات دم نمی توانند کار خود را به خوبی انجام دهند و به همین دلیل پرنده مجبور است مرتبا دم خود را تکان دهد.اگر شما این نشانه را در پرنده خود مشاهده کردید باید فورا به دامپزشک اطلاع دهید.عدم توجه به این علامت و عدم تشخیص علت ان,می تواند زندگی پرنده شما را به خطر بندازد.

تشخیص زود هنگام_کلید درمان:
یک علامت از بیماری,می تواند باعث مرگ پرنده شما شود اما در صورت تشخیص زود هنگام, می توانید زندگی پرنده خود را نجات دهید.به یاد داشته باشید حتی یک علامت ساده و مختصر می تواند در یک چشم بر هم زدن به تحدید بسیار جدی تبدیل شود.

پرنده خود را هر روز زیر نظر داشته باشید و مطمئن شوید علائمی از عفونت یا بیماری در او وجود ندارد.

در صورت مشاهده هر گونه تغییر در رفتار یا بدن پرنده,فورا با دامپرشک تماس بگیرید.

همه چیز درباره آبله پرندگان

آبله پرندگان ، نوعی بیماری ویروسی است که رشد آهسته ایی را در طول روند بیماری دارد . این بیماری بطور معمول با ضایعات و پلاکهای موجود بر روی حلق شناخته میشود . آبله پرندگان ، سبب بیماری مرغها ، کبوتران ، بوقلمون و قناری ها میشود . این بیماری در سراسر جهان پراکنده شده است 

شیوع این بیماری بین 10 تا 95 درصد میباشد . این درحالیست که تلفات آبله معمولا محدود بوده و بین 0 تا 500 درصد میباشد . 

بیماری فوق ، در میانخراشیدگی های پوست و زخم ها یا در مجاری تنفسی ایجاد میشود . انتقال بیماری آبله بطور معمول توسط پرندگان ، مدفوع و پشه ها ( برای 6 هفته )صورت می پذیرد .
 ویروس عامل این بیماری برای مدت ها در محیط باقی می ماند . 

میزان بروزاین بیماری در خروسها بیشتر از مرغهاست . دلیل این امر را میتوان در گرایش بیشتر خروسها به جنگیدن جستجو کرد . 

تحت چنین شرایطی ، آسیبهای پوستی بیشتر شده و احتمال بروز بیماری نیز افزایش می یابد . 

دوره بیماری آبله باتوجه به نوع و گونه پرنده درگیر ، در حدود 14 روز میباشد

نشانه ها :

وجود جوش و همچنین زخمهایی بر روی تاج و ریش .
ضایعات کازئوس بر روی دهان ، حلق و همچنین نای .
افسردگی .
کاهش اشتها .
کاهش رشد .
 کاهش تولید تحم مرغ .

نشانه های پس از مرگ :
بروز پاپول که تبدیل به وزیکل شده و سپس پوستول پدید می آید .
وجود زخمهای گسترده .
در فرم دیفتریک بیماری ، پلاکهای کازئوس در دهان ، حلق ، نای و محوطه حفره بینی پدید می آید .
 وجود گنجیدگی های داخل سیتوپلاسمی ( اجسام بولینگر ) با اجسام اصلی ( اجسام بورل ) در معاینات میکروسکوپی .

تشخیص :
با توجه به تاریخچه بیماری و نشانه ها و ضایعات ، میتوان به تشخیص اولیه دست یافت . اما تشخیص قطعی را بایستی پس از بررسی گنجیدگی های داخل سلولی در مقاطع بدست آمده و همچنین جداسازی عامل بیماری ( تولید پوک درغشای کوریوآلانتوئیک ) ابراز کرد .
توجه داشته باشید که این بیماری را بایستی از بیماریهایی چون تریکومونیازیس یا صدمات فیزیکی پوست جدا نمود

 درمان :

متاسفانه هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد . اما واکسیناسیون پرندگانی که هنوز درگیر نشده اند مفید واقع خواهد شد . 

این نوع واکسیناسیون ، بطور معمول توسط سویه های ماکیان و با روش wingweb صورت می پذیرد . از سوی دیگر ، درصورتی که احتمال عفونت ثانویه وجود دارد ،استفاده از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف پیشنهاد میشود .

پیشگیری :

با استفاده از واکسیناسیون پرندگان ( بجز قناری ) میتوان از بروز اینبیماری جلوگیری کرد . این نوع واکسیناسیون در طیور صنعتی ، قبل از تولیدپیشنهاد میشود . واکسیناسیون بوقلمونها در سن 2 تا 3 ماهگی در ران پرندهصورت می گیرد .

تاثیرات واکسن را نیز بایستی 7 تا 100 روز پس از واکسیناسیون بررسی کرد .این در حالیست که بر طبق گزارشات صورت گرفته ، ایمنی متقاطع بسیار خوبی میان سویه های ویروسی مختلف این بیماری وجود دارد .

در مورد بیماری پر و منقار طوطی چه می دانید؟

یک بیماری ویروسی است که نه تنها طوطی سانان بلکه سایر پرنده ها را نیز درگیر می کند. شاید بتوان این بیماری را یکی از پرهزینه ترین و رنج آور ترین بیماری برای پرنده و صاحبین آن در سراسر دنیا دانست. البته موارد فوق این بیماری نیز به دفعات مشاهده شده است که گواه آن مراجعات متعدد از سراسر کشور در خصوص این بیماری به کلینیک تخصصی پرندگان می باشد.

 این بیماری می تواند در طوطی خاکستری آفریقایی، لوریکیت، مرغ عشق و سایر گونه های طوطی منشا گرفته از آسیا، استرالیا و آفریقا دیده شود. به طور کلی، این بیماری برروی پرندگان جوان اثر می گذارد و به ندرت در پرندگان بزرگتر از سه سال دیده می شود.

بیماری خطرناک است که در تمام طوطی سانان رایج است.

البته بیشتر پرندگانی که سنشان کمتر از دوسال است به این بیماری مبتلا میشوند ولی این بیماری در هر سنی تاثیر متفاوت دار

این بیماری را می توان بعنوان یکی از بیماریهای خطرناک و اغلب کشنده در پرندگان بالاخص طوطی سانان دانست.

 متاسفانه در بسیاری از مواقع بیماری فوق تشخیص صحیح داده نشده و اغلب پرکنی مشاهده شده را مربوط به موارد دیگر مسبب آن بیان می دارند. 

عامل این بیماری نوعی ویروس است که منقار و پر و سیستم ایمنی بدن پرنده را درگیر میکند و بین کل خانواده طوطی سانان مشترک است. 

ویروس  PBFD از خانواده Circovirus ها است که یکی از کوچک ترین ویروس ها محسوب می شود. ویروس - PBFD نخستین بار در سال 1975 توسط دامپزشکان استرالیایی کشف شد (عامل مرگ مشکوک هزاران کوکاتو در استرالیا ویروس PBFD بوده است).

 بیشترین آمار ابتلا به PBFD از آن طوطی های استرالیایی و بالاخص خانواده ککاتو ها(Cockatoo) است ولی تقریبا بیشتر طوطی ها نظیر اکلکتوس , لاوبرد , باجریگار , طوطی خاکستری آفریقایی و .... (بیشتر از 40 گونه ثبت شده است) به آن مبتلا میشوند.

راههای انتقال ویروس:

 PBFD به شدت واگیر دار است و از آن دسته از ویروس هایی است که از طریق هوا به راحتی جا به جا میشوند(airborne virus)ویروس از طریق ترشحات چشم و اشک طوطی , محتویات چینه دان(غذا دادن نر به ماده یا غذا دادن والدین به جوجه ها) , مدفوع , گرد پر طوطی(تنفس طوطی یا ریختن گرد داخل ظرف غذا یا آب) و .... به راحتی منتقل میشود.

گرد بدن و پر طوطی آلوده حتی از طریق بدن و لباس انسان به راحتی از مغاره های پرنده فروشی به منازل و یا سالن های تکثیر منتقل میشود.احتمال انتقال ویروس از طریق پرنده ماده به تخم نیز وجود دارد.

دوره بروز و علائم

دوره نهفتگی ویروس (زمان ورود ویروس به بدن پرنده تا پدیدار شدن اولین علائم بیماری) ممکن است از 3 هفته تا چندین سال به طول انجامد.مدت زمان نهفتگی ویروس بستگی به حجم ویروس منتقل شده , سن پرنده , قدرت و ضعف سیستم ایمنی بدن پرنده و سلامت پرها دارد. در این مدت پرنده آلوده ناقل ویروس خواهد بود

بار ها دیده شده که اشتباه تولید کنندگان طوطی و انتقال یک پرنده ناقل که در ظاهر از سلامت کامل برخور دار است به سالن های تکثیر باعث مبتلا شدن تمام طوطی های یک سالن پرورش و تکثیر شده است

معمولا اولین علامت مردن جوجه های کم سن بدون علائم ظاهری مشخص است.

 فرم مزمن , حاد و فوق حاد از این بیماری وجود دارد.

 

علائم بیماری در فرم فوق حاد :

فرم فوق حاد PBFD معمولا در طوطی های جوجه و خیلی جوان مشاهده میشود و ممکن است علائمی گمراه کننده و پیچیده و ظاهرا غیر مرتبط با بیماری داشته باشد

1- افسردگی 

2- استفراغ به دلیل عدم تحرک غذا در چینه دان و به وجود آمدن حالت سکون در چینه دان

3- اسهال 

4- بیماری تنفسی و به وجود آمدن حالتی شبیه به ذات الریه

5- در نهایت مرگ طوطی بدون علائم ظاهری بیماری(حالت غیر طبیعی در منقار و پرهای طوطی)

 

علائم بیماری در فرم حاد :

فرم حاد PBFD معمولا در طوطی های جوان (نه جوجه) مشاهده میشود و معمولا علائم بیماری در پرهای ریز وکرکی طوطی ظاهر میشود.

 در این حالت پرهای ریز و کرکی و پرهای در حال رشد همگی خراب و ناقص میشوند. دور پرهای جدید خط های مدوری ایجاد خواهد شد که پر رو از پایه و قبل از رشد کامل فشرده و له میکنند.

1-کم شدن اشتها و وزن پرنده

2-کنده شدن و ریختن پرها

3-شکستن پرها

4- خونریزی در محل شکستگی و کنده شدن پر

5- درد شدید در محل شکستگی و کنده شدن پر

6-غیر طبیعی و دفرمه شدن پرها

7-نهایتا مرگ طوطی

علائم بیماری در فرم مزمن :

فرم مزمن PBFD معمولا در طوطی های پیر مشاهده میشود.اولین علامت حالت مزمن کم شدن و در نهایتقطع تولید گرد در پر های طوطیست. 

پرهای طوطی در فرم مزمن نرم و سست و نازک میشوند و به راحتی میشکنند. با آسیب دیدن ریشه پر ها بدن پرنده قادر به ساختن پرهای جدید نخواهد بود.

پر های دم و شانه یا تاج (کاکادو ها) طوطی از این قائده مستثنی نیست.در این زمان پوست لخت بدن پرنده به صورت زشتی نمایان میشود و روی پوست و منقار طوطی اثری از گرد طبیعی بدن طوطی وجود نخواهد داشت.

پرهای جدیدی که بعد از ریختن جایگزین میشوند پلاسیده و دفرمه هستند و تغییر رنگ در پرهای جدید کاملا مشهود است

1-متوقف شدن تولید گرد در پرهای طوطی

2-سست و نازک شدن پرها

3-شکستن پرها

4-خونریزی در محل شکستگی و کنده شدن پر

5-تغییر رنگ پر ها

6-تغییر حالت و فر خوردن پر ها

7-پلاسیده شدن پر ها

8-به وجود آمدن نقاط فرو رفته و خالی در نوک پرنده

9-به وجود آمدن قسمت های قهوه ای و مرده داخل قسمت بالایی منقار(بافت مرده در نوک طوطی قهوه ای رنگ میشود)

10-دفرمه شدن و دراز شدن منقار طوطی

11-شکستن نوک طوطی

12-عفونت منقار و دهان در طوطی

13-دفرمه شدن و دراز شدن ناخن طوطی

14-زخم شدن ناخن طوطی

15-ترشحات لزج و سبز رنگ در اشک طوطی

16-درگیر شدن و از کار افتادن جگر و کبد طوطی(مرگ)

17-کم شدن اشتها و وزن پرنده

18-عفونت های ثانویه(قارچی - باکتریایی - ویروسی) و نهایتا مرگ طوطی

پرنده آلوده به فرم مزمن بین چند ماه تا چند سال زنده خواهد ماند و در این مدت هر روز ضعیف تر و افسرده تر میشود که شرایط بسیاد سختی رو برای صاحب پرنده ایجاد خواهد کرد

در نهایت طوطی در اثر ابتلا به یک بیماری یا عفونت ثانویه از بین خواهد رفت

کیت های تست PBFD (از طریق گرد بدن طوطی و آزمایش خون) کمک زیادی به تشخیص بیماری قبل از نمایان شدن علائم ظاهری و جلیوگیری از گسترش آن میکنند.